Wat is de impact van jeugdwerk?

Wat is jeugdwerk?

Wanneer je de impact van jeugdwerk wil zichtbaar maken, spreek je best met eenzelfde taal over ‘jeugdwerk’. Maar wanneer je de vraag stelt aan mensen wat voor hen jeugdwerk is, krijg je 101 verschillende antwoorden. Die weerspiegelen meteen ook de diversiteit en variëteit in het jeugdwerk.

Jeugdwerk is een verzamelnaam die in Vlaanderen wordt gebruikt voor verschillende soorten jeugdverenigingen zoals jeugdbewegingen, jeugdhuizen, speelpleinwerkingen, vakantie- en kamporganisaties voor kinderen en jongeren en allerlei andere jeugdwerkvormen zoals het jeugdwelzijnswerk, culturele en artistieke jeugdverenigingen, verenigingen die informatie over of voor de jeugd verstrekken, jeugdverenigingen die werken rond de participatie van kinderen en jongeren, ... .


Kortom, het is niet zo eenvoudig om in dit rijk en divers landschap te kunnen benoemen wat wel en geen jeugdwerk is en doet. Op het congres #Jeugdwerkwerkt - een agenda voor de toekomst van jeugdwerk - van 2018 werd er ook bewust geen definitie naar voor geschoven over jeugdwerk, want definities sluiten uit. Daarentegen werd net gesteld dat jeugdwerk ook een houding is: de manier waarop je in de wereld staat en naar de samenleving kijkt.


Om een beter zicht te krijgen op wat jeugdwerk is, verwijzen we graag door naar het "Basiswerk Jeugdwerk" van De Ambrassade en de publicatie van het congres #Jeugdwerkwerkt -  een agenda voor de toekomst.

Effecten van het jeugdwerk?

Er zijn weinig onderzoeken en studies die rechtstreeks een effect van jeugdwerk onderzoeken, bewijzen en verklaren. Er bestaan wel enkel interessante studies die één of meerdere aspecten over de waarde, impact of outcomes van jeugdwerk belichten en inzichten geven. Er bestaat nog meer materiaal waar onrechtstreeks wordt verwezen naar wat mogelijke invloeden, gevolgen of effecten van jeugdwerk kunnen zijn.


In functie van ons verkennend onderzoek kwamen we tot onderstaand overzicht van de meest relevante studies die ons iets leren over de impact van jeugdwerk. Hieronder geven we een kort overzicht met de essentie van de studie en sommen we de gevonden effecten op.


 In "WHAT?" gaan we dieper in op verschillende te onderscheiden effecten.

Assessment of the economic value of Youth Work (2012)

Deze studie werd uitgevoerd in opdracht van de Nationale Ierse Jeugdraad met als doel de economische waarde van jeugdwerk te onderzoeken. Men heeft dit gedaan door te kijken naar wat een overheid uitgeeft aan jeugdwerk, welk volume van vrijwilligerswerk er wordt verzet en welke kosten de overheid op lange termijn ermee uitspaart doordat er minder moet uitgegeven worden aan welzijn, gezondheid, onderwijs, justitie, enzovoort.

De studie concludeerde dat voor elke €1 die de overheid aan jeugdwerk geeft, ze op de lange termijn €2,2 uitspaart.

Working with young people: the value of youth work in the European Union (2014)

Deze studie, uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie, had als doel een beter begrip te krijgen van wat jeugdwerk kan bijdragen aan jonge mensen. Ze beroepen zich hiervoor op de weinige bronnen die te vinden zijn binnen Europese en nationale contexten.


Een belangrijk deel van deze studie was ook om de balans op te maken van verschillende 'outcomes' van succesvolle praktijken. Op basis van wat de onderzoekers vonden, kan geconcludeerd worden dat jeugdwerk resulteert in een reeks positieve resultaten voor jongeren die hen in staat stelt om:

  • vaardigheden & competenties te ontwikkelen op uiteenlopende gebieden (develop human capital)
  • hun netwerk te versterken (develop social capital)
  • bepaald gedrag te veranderen
  • positieve relaties op te bouwen

Naast deze resultaten op individueel niveau, zo stelt deze studie, is jeugdwerk ook:

  • Een belangrijk onderdeel van ons sociale weefsel dat ruimte biedt voor ontmoeting, uitwisseling en betrokkenheid onder jongeren maar ook tussen generaties; en
  • Van waarde op zich. De meeste jeugdwerkactiviteiten zijn ontworpen om leerervaringen aan te bieden die zowel verrijkend als leuk kunnen zijn en activiteiten bieden die worden gedeeld met anderen. Deze hebben een maatschappelijke waarde en dienen als zodanig te worden erkend.Nieuwe alinea

Eveneens wordt ook gesteld dat jeugdwerk bijdraagt tot een reeks bredere maatschappelijke uitkomsten. Er worden 8 thema's benoemd die afgeleid zijn van de Europese Jeugd Strategie. Niet voor alle thema's is evenveel bewijs te vinden voor de bijdrage die jeugdwerk levert. Daar waar dit ontbreekt worden de outcomes geformuleerd zoals men verwacht.

  • 1 | Leren (Education and training)

    Jeugdwerk > jonge mensen helpen om emotionele en sociale vaardigheden te ontwikkelen zoals doorzettingsvermogen, motivatie, interspersoonlijke vaardigheden, enzovoort > positieve invloed op schoolcariëre of het behalen van kwalificaties


    Jeugdwerk > in samenwerking met scholen vroegtijdig schoolverlaten voorkomen of alternatieve maatregelen voorzien om deze jongeren te ondersteunen > bijdragen aan de aanpak van voortijdig schoolverlaten


    Jeugdwerk > advies & informatie > beter geinformeerde keuze voor schoolcariëre > bijdrage aan de aanpak van voortijdig schoolverlaten en tewerkstelling

  • 2 | Tewerkstelling en ondernemerschap (Employement & entrepreneurship)

    Jeugdwerk > reeks van overdraagbare vaardigheden en competenties > verbeterde inzetbaarheid op de arbeidsmarkt


    Jeugdwerk > specifieke activiteiten gericht op vinden van een job > verbeterde competenties om een job te vinden > verhoogde kansen om een job te vinden


    Jeugdwerk > engagement in jongerenorganisaties geeft kansen om vaardigheden in praktijk te oefenen > relevante ervaring > verbeterde kansen op het vinden van een job 


    Jeugdwerk > loopbaanbegeleiding, matching, informatie en advies > beter geinformeerde keuzes

  • 3 | Gezondheid en welzijn (Health and well-being)

    Jeugdwerk > preventie en informatie over gezondheid > toegang tot informatie en betrouwbaar advies, verminderd risico of gevaarlijk gedrag


    Jeugdwerk > mainstream activiteiten voor jongeren > zelfbewustzijn, zinvolle activiteiten, veilige omgeving zijn gerelateerd aan verbeterd welzijn

  • 4 | Participatie (Partcipation)

    Jeugdwerk > biedt ruimte voor politieke vorming en actief burgerschap > positieve impact op participatie zoals stemmen en vrijwilligerswerk


    Jeugdwerk > verschillende activiteiten gericht op participatie, kritisch engagement in het publieke leven, sociaal activisme > reeks positieve uitkomsten voor jongen mensen, hun welzijn en identiteit,  maar ook op de samenleving

  • 5 | Vrijwilligerswerk (Volunteering)

    Jeugdwerk > herbergt grote aantallen vrijwilligers > meer participatie in vrijwilligerswerk


    Jeugdwerk > waardeert de inzet van vrijwilligers > zichtbaarheid van vaardigheden en competenties door vrijwilligerswerk


    Jeugdwerk > vrijwilligerswerk in de lokale gemeenschap als methode van het jeugdwerk > versterken van solidariteit en engagement


    Jeugdwerk > engagement op jonge leeftijd is positief gecorreleerd met vrijwilligerswerk op later leeftijd


  • 6 | Social Inclusion

    Jeugdwerk > positieve relaties opbouwen met zichzelf, anderen en de samenleving > zet jongeren op een traject van inclusie en beperkt het risico op exclusie


    Jeugdwerk > outreachende activiteiten > inspanning om groepen te bereiken

  • 7 | Youth and the world

    Jeugdwerk > Internationaal vrijwilligerswerk > 

  • 8 | Culture

    Jeugdwerk > culturele activiteiten > de praktijk van culturele- en artistieke expressie heeft een positieve impact op jongeren hun presaties, creativiteit en engagement als burger


    Jeugdwerk > culturele activiteiten als een methode van jeugdwerk > verschillende resultaten zoals: intercultureel begrip, gezondheid en welzijn, ...

Study on the social value of Youth Organisations (2016)

Deze studie werd uitgevoerd in opdracht van het Europees Jeugdforum. Ze tracht, aan de hand van literatuuronderzoek, bewijzen te verzamelen over de waarde die jongerenorganisaties hebben voor de sociale ontwikkeling van jonge individuen, gemeenschappen en samenlevingen door middel van jeugdwerk en jongeren participatie. Ze komen tot een overzicht van verschillende "outcomes" waarin ze een onderscheid maken tussen persoonlijke, sociale, politieke of civiele outcomes.

THE IMPACT OF YOUTH ORGANISATIONS UPON YOUNG PEOPLE AND SOCIETY

PERSONAL AND SOCIAL OUTCOMES

  • Menselijk kapitaal: sociale en emotionele vaardigheden, vaardigheden voor het leven/werk
    • zelfbewustzijn
    • stemmingsbeheer
    • empathie
    • omgaan met relaties
    • zelfmotivatie
    • creativiteit en probleemoplossend vermogen;
    • kritisch denkvermogen;
    • lezen en rekenen;
    • inzicht in het belang van stiptheid en voorkomen;
    • persoonlijke vaardigheden die nodig zijn in de privésfeer om vriendschappen en relaties te onderhouden
    • ...
  • Sociaal Kapitaal
    • overgangen van school naar vervolgonderwijs, training en werk
    • bijdragen aan het welzijn en de veerkracht van jongeren
    • hun toegang tot advies en ondersteuning van anderen verbeteren
    • ...

    "Increases in social capital can also be considered both a personal (and individual) and societal benefit given, for example, the contributions that social capital makes to  economic growth and social cohesion (Temple, 2001; Putnam, 1993, 2001)."


  • Positieve keuzes bevorderen: houding, waarden en gedrag van jongeren
    • het vergroten van de kennis en het begrip van jongeren
    • de sociale en emotionele vaardigheden van jongeren verbeteren
    • sociale netwerken van jongeren uitbreiden
  • Werkgelegenheid, onderwijs en opleiding
    • toename van het aantal werkende jongeren en de kwaliteit van hun werk
    • toename van het aantal jongeren in onderwijs en opleiding
  • Health and well-being
    • hett plezier dat betrokkenheid bij jongerenorganisaties kan brengen (FUN)
    • het uitbreiden en verdiepen van sociale netwerken – zoals vriendschappen
    • het gevoel van doel en prestatie dat burgerlijk en politiek activisme kan brengen
    • het gevoel van gemeenschap en verbondenheid
    • het gevoel van empowerment

    "Like increases in social capital, increases and improvements in young people’s health and

    well-being can be considered both a personal (or individual) and a societal benefit (e.g.

    given the societal benefits of better individual health) (WHO, 2001)."


THE IMPACT OF YOUTH ORGANISATIONS UPON YOUNG PEOPLE AND SOCIETY

POLITICAL AND CIVIC OUTCOMES

  • Burgerlijke en politieke attitudes en waarden
    • jongerenorganisaties kunnen bijdragen aan openheid en tolerantie voor verschillen
    • bijdragen aan veranderingen in de houding van die jongeren die worden ondersteund door mensen met wie ze in contact komen
    • een positievere houding ten opzichte van democratie bevorderen
  • Politiek engagement
    • veranderingen in de houding van jongeren ten opzichte van politiek engagement
    • het vergroten van het begrip van jongeren van politieke systemen en processen
    • toename van de politieke betrokkenheid van jongeren bij zowel de formele politiek als de meer informele politiek
  • Maatschappelijk engagement
    • jongerenorganisaties kunnen een scala aan maatschappelijke betrokkenheid bevorderen, waaronder vrijwilligerswerk
    • gevoel van burgerlijke verantwoordelijkheid

    De ervaring van bijvoorbeeld vrijwilligerswerk kan een bijdrage leveren

    • op persoonlijke resultaten, zoals toename van sociaal en emotioneel en vaardigheden
    • op sociale resultaten, zoals een toename van de interculturele dialoog en dienstverlening (wanneer bijvoorbeeld jonge vrijwilligers helpen een dienst voor anderen te leveren).

    • jongerenorganisaties kunnen de maatschappelijke en politieke betrokkenheid en het activisme van jongeren aanmoedigen
    • kan de maatschappelijke en politieke betrokkenheid en het activisme van jongeren verdiepen
  • Beleid maken
    • jongerenorganisaties kunnen manieren bieden waarop jongeren hun mening kunnen 'uiten' en hun voorkeuren kunnen uiten en verwoorden.
    • jongerenorganisaties kunnen bijdragen aan beter geïnformeerd beleid (een maatschappelijk resultaat)

The Impact of Youth Work in Europe: A Study of Five European Countries (2018)

Deze studie kadert in een Europees project en werd gefinancierd met een Erasmus + Key Action 2 programma. Dit project had als doel om de impact van jeugdwerk in Europa te ontwikkelen en communiceren.


Onder leiding van de Plymouth Marjon University werd er een samenwerking opgezet tussen 5 landen en 5 universiteiten (UK, Frankrijk, Italië, Finland & Estland). Samen hebben ze elke in hun eigen land een onderzoek uitgevoerd naar de impact van jeugdwerk.


Er werd gekozen om te werken met de "Transformatieve evaluatie". Deze bestaat uit het verzamelen van verhalen door het stellen van één vraag die peilt naar de "most significant change". Er werden in het totaal 715 verhalen verzameld overheen alle landen. Binnen elk land werden deze verhalen afzonderlijk gecodeerd. Vervolgens werden de codes van verschillende landen samen gelegd en werd er opnieuw een cluster gemaakt die bestaan uit 5 verschillende elementen die we hieronder kort weergeven.


Het zijn jeugdwerkers zelf die de interviews met deelnemers aan hun jeugdwerk hebben afgenomen en vervolgens ook mee hebben gecodeerd met de onderzoekers. De verhalen werden verzameld door het stellen van deze ene vraag: "Looking back, what do you think has been the most significant change that occurred for you as a result of coming here?"


Deze manier van het verzamelen van verhalen en dit volgens de principes van "transformatieve evaluatie" is eveneens een goed voorbeeld van hoe je verhalen kan verzamelen en sluit dus nauw aan bij andere storytelling-technieken.

  • Relatie met anderen (relating to others)
    • New friends (Estonia)
    • Enhancing friendships (England)
    • Finding new friends (Finland)
    • Sense of belonging to the community (Italy)
    • Enhancing sense of group belonging and participation (France)
    • Relating with others and valuing diversity (Italy)
    • Creating bonds (France)
  • Zelfinzicht (Sense of self)
    • Enhancing self-confidence (France)
    • Increased self-confidence (Estonia)
    • Increasing confidence (England)
    • Experiencing positive emotions (France)
    • Improved sense of wellbeing (England)
    • Self-determination (Italy)
    • Increasing resilience (England)
  • Ruimte creëren (Creating places and spaces for young people)
    • Encountering an empathic youth worker (Finland)
    • Cool atmosphere (Finland)
    • Mutuality (England)
    • Development of relationships with adults (Estonia)
  • Sociale inclusie (Social inclusion)
    • Filling the gaps (Finland)
    • Developing autonomy (France)
    • Participation in innovation and change (Italy)
    • Reducing risky behaviours (England)
    • Development of pro-social behaviour (Estonia)
    • Increased interest in learning (Estonia)
    • Improvement in job chances (Italy)
  • Ervaringsgericht leren (Experiential learning)
    • Increased sense of responsibility (Estonia)
    • Development or discovery of new personal skills (Italy)
    • Discovering activities or new people (France)
    • Diversity of youth work arenas (Finland)
    • Broadening of the spectrum of experiences (Estonia)
    • Acquiring and transferring skills or abilities (France)
    • Increasing awareness (France)
    • Improvement in social and communication skills (Estonia)
    • Learning opportunity (Finland)

5 overlappende thema's

Measuring Scouting’s Impact on the Development of Young People (2018 & 2019)

De ' World Organization of the Scout Movement' heeft een aantal grootschalige onderzoeken gedaan in verschillende landen zowel bij scoutsleden als niet-leden.

Het doel van deze onderzoeken was om de impact te beoordelen die Scouting heeft op de persoonlijke ontwikkeling van jongeren van 14 tot 17 jaar. Maar ook welke impact deze heeft op de gemeenschap waarin ze leven en welke impact scouting heeft op nationaal, regionaal of mondiaal beleid en debatten over jeugd en educatie.


Voor een eerste pilootstudie werden er gegevens verzameld in Kenya, Singapore and the UK.

De centrale vraag hier was: Ervaren scouts verbetering in 14 outcomes in vergelijking met niet-scouts?

Aan de 56 items tellende survey namen 4796 scouts en 1194 non-scouts dee

Dit waren de resultaten:



Scouts score...

  1. 20.2% higher on Physical Activity than non-scouts
  2. 16.2% higher on Life Skills and Employability than non-scouts
  3. 9.5% higher on Curious about the world than non-scouts
  4. 12.8% higher on Pro-Environmental than non-scouts
  5. 12.0% higher on Leadership than non-scouts
  6. 6.0% higher on Problem Solving than non-scouts
  7. 11.4% higher on Emotionally Intelligent than non-scouts
  8. 9.3% higher on Diversity than non-scouts
  9. 9.2% higher on Belonging than non-scouts
  10. 16.6% higher on Active Citizenship than non-scouts
  11. 2.2% lower on Spiritual and Self Reflection than non-scouts
  12. 7.2% higher on Resilience than non-scouts
  13. 13.7% higher on Responsibility and trustworthiness than non-scouts
  14. 12.0% higher on Team work than non-scouts


In een tweede studie werden er gegevens verzameld in Frankrijk, Mexico, Nederland en Saudi-Arabië. Ook hier werd met behulp van een survey gekeken naar welk effect scouting heeft de persoonlijke ontwikkelingen van jongeren. Dit werd gedaan met een survey waar 4144 scouts en 3029 niet-scouts aan deelnemen.

Daarnaast werd ook de vraag gesteld: 'Als Scouting invloed heeft op de persoonlijke ontwikkeling

van jongeren, wat zijn de redenen daarvoor?'.  Hiervoor werden kwalitatieve interviews uitgevoerd en met deze input werden 10 clusters afgebakend.


Dit waren de resultaten:

  • Autonomous | Scouts scored 6% higher than non-Scouts

    Able to make choices and to control personal

    and social life as an individual and as a member

    of society

  • Supportive | Scouts scored 9% higher than non-Scouts

    Able to show concern for others, able to act with

    them and for them, and able to put oneself in the

    other person’s shoes (empathy)

  • Responsible | Scouts scored 6% higher than non-Scouts

    Able to take responsibility for one’s actions,

    keep commitments, and complete undertakings

  • Committed | Scouts scored 7% higher than non-Scouts

    Able to assert oneself in respect of values, a

    cause or an ideal, and to act accordingly

  • Culturally sensitive | Scouts scored 8% higher than non-Scouts

    Able to respect other paradigms by virtue of

    their gender, ethnicity, religion, language, or

    culture

  • Physical activity | Scouts scored 18% higher than non-Scouts
    • Engaged in regular physical activity
  • Nature | Scouts scored 10% higher than non-Scouts

    Learning from nature

  • Spirituality | Scouts scored 6% higher than non-Scouts

    Having a positive attitude and perception of a

    meaningful life

  • Religion| Scouts scored 13% higher than non-Scouts

    Engaged in contemplation and talking to families

    and friends about life and religion

  • Community | Scouts scored 9% higher than non-Scouts

    Feeling a part of a wider global community

In dit onderzoek worden ook 3 niveau's bepaald:


  • INDIVIDU - De directe impact van scouting op persoonlijke ontwikkeling (vaardigheden en kennis) en sociaal-emotionele ontwikkeling (gedrag en houdingen)
  • GEMEENSCHAP - De resultaten van de acties van Scouts om het leven van mensen te verbeteren in de gemeenschappen waarmee ze werken
  • INSTITUTIONEEL -  De impact van Scouts, NSO's of WOSM op beïnvloeding nationaal, regionaal of mondiaal beleid en debatten over jeugd en onderwijs


Dit onderzoek richt zich op impact op individueel niveau,  het onderzoeken van

gemeenschaps- en institutioneel niveau gepland voor de toekomst.

Truths about the Impact of (local) youth work (2020)

In gesprekken met Europe Goes Local-partners is het vaak gegaan over hoe andere te overtuigen van de impact van jeugdwerk, zowel de niet-overtuigden als hoe lokale jeugdwerkers kunnen ondersteund worden wanneer zij hun belangen behartigen.

Er werd snel overeengekomen dat er een kort document nodig is over wat jeugdwerk is en welke impact het heeft. MOVIT, het nationale agentschap van Slovenië voor het Erasmus+ EU programma nam deze taak op zich en maakte op basis van een literatuuronderzoek een overzicht.


Nadat ze omschrijven wat jeugdwerk is en in welke context jeugdwerk actief is, geven ze een opsomming van de impact die jeugdwerk kan hebben.

Impact of (local) Youth Work
  • Impact on individual personalities
    • Acquiring self-confidence, improved self-image, and optimistic outlook
    • More successful personal, social, and formal relationships
    • Better judgement and assessment of one’s life
    • Healthier lifestyle and being better informed about the dangers of substance abuse
    • Expanding horizons 

  • Impact on professional capabilities
    • Acquiring new knowledge and skills, and learning how to use them
    • Better group work
    • Improved educational achievement
    • Better employability and a higher level of social capital
  • Impact on the community
    • A reciprocal relationship between young people and society, with more responsibility to the community
  • Impact on the economy
    • Better local services and a stronger economy 

Onderzoeksrapport. Op zoek naar de waarde van het jeugdwerk (2022)

Hoewel de onderzoekers expliciet stellen dat in deze studie er niet wordt gekeken naar de impact of effecten van jeugdwerk, maar naar de waarde die kinderen en jongeren (deelnemers van jeugdwerk) zelf geven, is het toch waardevol onderzoek om beter zich te krijgen op de impact van jeugdwerk.


Net zoals die hierboven vermelde studie (The Impact of Youth Work in Europe: A Study of Five European Countries) werd er de "Transformatieve evaluatie" gebruikt als onderzoeksmethode.


Deze studie werd uitgevoerd door AP Hogeschool in opdracht van het Departement Cultuur, Jeugd en Media. Er werden in het totaal 83 verhalen verzameld in 6 verschillende Vlaamse jeugdwerkorganisaties. Deze verhalen werden vervolgens door de onderzoekers gecodeerd.


De verhalen zijn gebaseerd op het stellen van deze éné vraag aan deelnemers in het jeugdwerk: "Als je terugkijkt op het afgelopen jaar, wat was voor jou de meest belangrijke verandering in je leven door deel te nemen aan deze werking of deze activiteiten? Welk verhaal of welke ervaring illustreert dat voor jou? Waarom?"

8 waarden van jeugdwerk volgens deelnemers

RESPECT

VERBONDENHEID

PLEZIER

VRIJHEID

BEKWAAMHEID

ERKENNING

VEILIGHEID

ZELFONTPLOOING